Σχεδιάσματα φθισικά και μη

Δεν θέλω να κατηγορώ απαραίτητα την ασφυκτική ποίηση και τον φθισικό λόγο γιατί ξέρω ότι αυτός κουρδίζεται απ' τους ασθματικούς παλμογράφους της εποχής. Μιλάμε με στιχάκια-συνθήματα γιατί ίσως είναι πιο επιτακτικό να κερδίσουμε τις εντυπώσεις και την προσοχή, γιατί το μακρόσυρτο του ρέοντα λόγου καμιά φορά διαβρώνει την ουσία, φλυαρεί λόγω της δυσκολίας του να πει αυτό που πραγματικά είναι. Έτσι χανόμαστε στης φιλολογίας το φολκλόρ και στ' αρώματα της γλωσσικής μας ζέσης, μα αυτό που αναζητούμε είναι μια φλούδα ουσίας, ένα 'επειδή φοβάμαι' μες στις εκλογικεύσεις. Υπάρχει όμως και ο λόγος της ροής, με ρήματα ν' ακροβατούν απ' την μία πρόταση στην άλλη και με στίξη που ρυθμίζεται στην κίνηση της ευστροφίας και γίνεται λόγος μεστός, εκείνος που σε θρέφει. Στην αλληλογραφία Βαλαωρίτη-Σαμαρά, έρχομαι αντιμέτωπη με αυτήν τη διαλεκτική ακριβώς: αρχίζω να διαβάζω τον ποιητή, είναι μια αλληλουχία στη σκέψη του που με πείθει να τον ακολουθήσω στο μονοπάτι προς εξερεύνηση. Ο κ. Βαλαωρίτης θέλει να δείξει τη δυσαρέσκειά του και το θέμα είναι ότι το κάνει το κάνει παρουσιάζοντας μπροστά μας σε φάσμα ουράνιου τόξου τον λόγο πυκνωμένο επιθυμία. Ο λόγος του ρέει ξεφυσώντας στο κορμί της εξουσίας μια πνοή απ' το λαρύγγι της κοινωνίας. Έχει επιχειρήματα, έχει και ανθρωπιά. Ο κ. Σαμαράς με την απάντησή του καταθέτει τη στάση τη δική του και της παράταξής του. Ασθματικός ο αριθμημένος του λόγος με περιστρέφει και αγχώνομαι. Τέταρτον, πέμπτον, ποιο ήταν το δεύτερο θυμάσαι; Τα επιχειρήματα των πολιτικών συχνά γεννούν τις εντυπώσεις, και, φορώντας τη φενάκη του ανθρωποειδούς, ξεχνούν ποιος μιλάει, κι από πού έρχεται αυτή η φωνή. Αυτό που επίσης καμιά φορά ξεχνούν, είναι ότι η ανθρώπινη επαφή δεν χτίζεται στις εντυπώσεις, οι εντυπώσεις κουράζουν. Κι αυτό γιατί παρέχουν επιχειρήματα, ασφυκτικά, αποκομμένα απ' τον λόγο, τέτοια που δεν μοιράζονται συνέχειες, γιατί αγχωτικά προσπαθούν να βουλώσουν τον εχθρό, να πτοηθεί ο πάντα Άλλος, σαν ξιφομαχία στου θανάτου το τερέν, που η ζωή θα επιλέγει πάντα έναν. Αλλά καλό είναι να προσέχουμε να μην σκοτωθούμε μέσα στη γενιά μας. Να ποτίσουμε τον πολιτικό μας λόγο με τη συγκίνηση και τις ιδέες των εγκολπωμένων της. Να μετρηθεί ο λόγος στη συνέχεια του. Την ειλικρίνεια της σκέψης να καθαρίσουμε απ' τ' απλοϊκά τσιτάτα του μηχανικού μας μυαλού. Που ξέρει να καταστρώνει σχέδια λαβυρίνθου με το αυτόματο χέρι του, μόνο και μόνο για να είναι καταδικασμένο να μην βρίσκει την έξοδο. Να λεκτικοποιήσουμε λοιπόν το φόβο, δίνοντας αποχρώσεις στη μιλιά μας, για ν' αναμετρόμαστε μόνο με την πηγή που μας ζωντανεύει. Για να' χουν τα παιδιά μας ομηλίκους να συζούν, να συνδιαλλάσσονται, όπως συνέβη και με μας. Οι εκλογικεύσεις, εξάλλου, μαραίνονται μαζί με τις συνειδήσεις· δεν είναι παρά μπούλετς στο χάρτη.